Szantaż emocjonalny jest to rodzaj manipulacji, czyli sytuacja, w której jedna osoba narzuca drugiej swoje oczekiwania, manipulując jej emocjami i wywierając na niej presję. Osoba stosująca szantaż emocjonalny wykorzystuje strach przed negatywnymi konsekwencjami lub poczucie winy, aby zmusić drugą osobę do spełnienia swoich żądań. Ten rodzaj manipulacji może być wyrażany w sposób bezpośredni lub subtelny, ale jego celem jest zawsze kontrola nad zachowaniem drugiej osoby.
Jaki cel ma szantaż emocjonalny?
Celem szantażu emocjonalnego jest kontrolowanie, manipulowanie lub wywieranie presji na drugą osobę, w celu spełnienia własnych potrzeb, żądań lub osiągnięcia korzyści dla manipulatora. Osoba stosująca szantaż emocjonalny wykorzystuje emocje drugiej osoby, takie jak strach, poczucie winy, lęk czy współczucie, aby uzyskać pożądane rezultaty lub kontrolować zachowanie drugiej strony.
Manipulator może wykorzystywać różne strategie szantażu emocjonalnego, takie jak groźby, wywoływanie poczucia winy, szantażowanie uczuciami czy manipulowanie sytuacją. Celem tych działań jest wprowadzenie drugiej osoby w stan lęku, niepokoju lub poczucia winy, aby skłonić ją do spełnienia określonych oczekiwań lub żądań manipulatora.
Szantaż emocjonalny może mieć wiele celów, takich jak uzyskanie kontroli nad drugą osobą, manipulowanie jej postępowaniem, osiągnięcie własnych korzyści lub uniknięcie konsekwencji, które manipulator uważa za niepożądane. Manipulator może dążyć do spełnienia swoich potrzeb emocjonalnych, materialnych lub związanych z władzą, często kosztem dobrostanu i granic drugiej osoby.
Do czego może prowadzić szantaż?
Szantaż emocjonalny może prowadzić do nierówności i dysfunkcji w relacjach, a osoba doświadczająca takiego szantażu może czuć się zdezorientowana i zobowiązana do spełnienia oczekiwań drugiej strony. Ważne jest, aby być świadomym takich sytuacji i chronić swoje granice, dbając o własny dobrostan emocjonalny.
SZANTAŻ EMOCJONALNY – POSTAWY SZANTAŻYSTY
Kusiciel – to osoba stosująca szantaż emocjonalny, która obiecuje nagrody i korzyści, jeśli ofiara spełni jej oczekiwania. Kusiciel może namawiać ofiarę do rezygnacji z kontaktu z bliskimi, wmawiając, że to dla dobra związku lub relacji. Jednak po osiągnięciu zamierzonego celu, często zapomina o swoich obietnicach, kontynuując manipulację.
Biczownik – biczownik grozi ofierze, że jeśli nie postąpi zgodnie z oczekiwaniami, będzie cierpieć. Mogą to być emocjonalne czy psychiczne skutki, takie jak smutek, przygnębienie lub inne formy krzywdy. Na przykład szantażysta może mówić, że jeśli ofiara wyjedzie w podróż służbową, to będzie mu bardzo przykro i może nawet dojść do załamania nerwowego.
Cierpiętnik – cierpiętnik manipuluje ofiarą, wywołując w niej poczucie winy. W ten sposób wymaga, aby ofiara poświęcała mu uwagę i zajmowała się poprawianiem jego nastroju. Cierpiętnik często wmawia, że jego stan psychiczny jest wynikiem działań ofiary, co sprawia, że czuje się odpowiedzialna za poprawę samopoczucia szantażysty.
Prokurator – to osoba, która wymusza na ofierze określone zachowanie za pomocą agresji. Może stosować zarówno agresję bezpośrednią, jak i bierną. Grozi, karze milczeniem lub stosuje inne metody, które sprawiają, że ofiara czuje się niebezpiecznie. Prokurator używa groźby, aby osiągnąć swoje zamierzone cele. Na przykład, może powiedzieć: „Jeśli nie wrócisz prosto do domu po pracy i spotkasz się z kolegami, będziesz tego żałować”.
Autor: A. Stram